🦝 Jak Się Nazywa Wódz Wikingów

okręty Wikingów, Krzyżówka. Rozwiązaniem tej krzyżówki jest 8 długie litery i zaczyna się od litery D. Poniżej znajdziesz poprawną odpowiedź na krzyżówkę okręty Wikingów,, jeśli potrzebujesz dodatkowej pomocy w zakończeniu krzyżówki, kontynuuj nawigację i wypróbuj naszą funkcję wyszukiwania. symbole wikingów . W naszym dzisiejszym artykule możesz dowiedzieć się nieco więcej o symbolach Wikingów oraz ich znaczeniu i historii. Kiedy mówimy o symbolach Wikingów, odnosimy się do każdego z tych symbolicznych przedstawień, które były używane przez wiele lat przez ludy nordyckie, które żyły szczególnie w północnej części kontynentu europejskiego w VII i XI wieku. Między VIII a XI wiekiem wikingowie byli prawdziwymi królami mórz. Dzięki swym wyjątkowym łodziom wojownicy oraz kupcy ze Skandynawii żeglowali od Konstantynopola aż po Grenlandię i wybrzeże Ameryki Północnej. O tym, jakimi statkami we wczesnym średniowieczu dysponowali ludzie Północy pisze Robert F. Barkowski w książce pt. Paryż 885-886. Ustalone na podstawie znalezisk Dżasmina — jest jedną z głównych bohaterów filmu Disney'a pt. "Aladyn". W oryginalnej angielskiej wersji Dżasmina mówi głosem Lindy Larkan (dialogi), Lei Salongi (śpiew, pierwszy film) i Liz Callaway (śpiew, pozostałe filmy). Zaś w polskiej wersji głosu jej użyczyły Katarzyna Skrzynecka (pierwszy film) i Olga Bończyk (pozostałe). Dżasmina jest 15-letnią córką sułtana 5. Jak się nazywa wódz Dziarskich Chłopców? Gnębon Puczymorda 6. Jak się nazywa majster szewski w „Szewcach”? Sajetan Tempe 7. „Ubrany w bluzę i kaszkiet. Ogolony, szerokie szczęki. W ręku Hiper-Robociarz. kolosalny miedziany termos.” Kto to” 8. Uzupełnij nazwisko: Wsiewołodowna-..-Podberezka Zbereźnicka 9. Ile lat ma Prochy zebrane do urny lub po prostu ciała zmarłych, którzy wybrali pochówek tradycyjny, składano w kopcach, mogących pomieścić nawet kilka ciał, lub na specjalnie do tego przeznaczonych cmentarzyskach. Najbardziej zaszczytnym rodzajem pochówku w kulturze Wikingów był pochówek na łodzi, ale zarezerwowany był głównie dla ludzi yJwVqih. Najeźdźcy, drapieżcy, barbarzyńcy – Wikingowie często przedstawiani są jedynie jako jednowymiarowi wojownicy, których osiągnięcia obejmują niewiele więcej niż grabieże i najazdy. Ale skąd pochodzili Wikingowie i czy naprawdę byli brutalnymi, bezbożnymi poganami? Tutaj historyk Filip Parker wyjaśnia prawdziwą historię świata Wikingów… W 793 r. na wybrzeże Northumbrii ogarnął terror, gdy uzbrojeni najeźdźcy zaatakowali bezbronny klasztor św. Cuthberta w Lindisfarne. Przerażeni mnisi bezradnie obserwowali, jak najeźdźcy uciekają z łupem skarbów i gromadą jeńców. Był to pierwszy odnotowany najazd Wikingów, morskich piratów ze Skandynawii, którzy przez ponad dwa stulecia polowali na społeczności przybrzeżne w północno-zachodniej Europie i stworzyli sobie reputację zaciekłych i bezlitosnych wojowników. Co o Wikingach pisze Piotr Skupnik, który jako doświadczony historyk fenomenalnie łączy fakty historyczne z literacką fikcją – Obraz ten został nieco zhiperbolizowany przez tych, którzy pisali o atakach Wikingów – innymi słowy ich ofiary. Anglosaski duchowny Alcuin z Yorku napisał w dramatyczny sposób o najeździe na Lindisfarne, że „kościół został spryskany krwią kapłanów Bożych, pozbawiony wszelkich ozdób… ofiarowany jako łup dla ludów pogańskich” i późniejszych (głównie chrześcijańskich) pisarzy a kronikarze stracili niewiele okazji do demonizowania (głównie pogańskich) Wikingów. Jednak, chociaż niewątpliwie przeprowadzali bardzo niszczycielskie i brutalne ataki, od niewielkich napaści na kościoły po wielkie kampanie z udziałem tysięcy wojowników, Wikingowie stanowili część złożonej i często wyrafinowanej kultury skandynawskiej. Oprócz najazdów zajmowali się handlem, docierając na wschód aż do rzek Rosji i Morza Kaspijskiego; odkrywcy, wysyłający statki daleko przez Atlantyk, by wylądowały na wybrzeżu Ameryki Północnej pięć wieków przed Kolumbem; poetów, komponujących wiersze i prozy o wielkiej mocy, oraz artystów tworzących dzieła wielkiego kunsztu. Reputacja Wikingów po prostu jako najeźdźców i grabieżców jest od dawna ugruntowana. Szansa na przywrócenie im sławy jako handlarzy, gawędziarzy, odkrywców, misjonarzy, artystów i władców została już dawno utracona… Poznaj autora i jego twórczość – – Piotr Skupnik Kiedy i skąd przybyli Wikingowie? Wikingowie wywodzą się z terenu dzisiejszej Danii, Norwegii i Szwecji (choć wieki wcześniej stali się zjednoczonymi krajami). Infrastruktura ojczyzny Wikingow opierała się w znaczącym stopniu na zakładaniu wsi. Zdecydowana większość zarabiała na życie z rolnictwa lub z rybołówstwa na wybrzeżu. Postępy w technologii żeglarskiej w VII i VIII wieku sprawiły, że łodzie były napędzane żaglami, a nie wyłącznie wiosłami. Zostały one następnie dodane do statków wykonanych z nakładających się na siebie desek („zbudowanych z klinkieru”), aby stworzyć długie statki, szybkie łodzie o płytkim zanurzeniu, które mogłyby poruszać się po wodach przybrzeżnych i śródlądowych oraz lądować na plażach (drakkary). Nie jest jasne, co dokładnie najpierw skłoniło bandy ludzi do podążania tymi łodziami za ich lokalnym wodzem przez Morze Północne. Mogło to wynikać z lokalnego przeludnienia, ponieważ działki podzielono do tego stopnia, że rodziny ledwo mogły się utrzymać; mogła to być niestabilność polityczna, ponieważ wodzowie walczyli o dominację; lub mogła to być wiadomość o bogactwach (które można znaleźć w osadach handlowych położonych dalej na zachód), którą przynieśli wraz z sobą kupcy. Prawdopodobnie było to połączenie wszystkich trzech czynników. Ale w 793 ta pierwsza grupa najazdowa uderzyła w Lindisfarne, a w ciągu kilku lat kolejne zespoły wikingów zaatakowały Szkocję (794), Irlandię (795) i Francję (799). Ich ofiary nie nazywały ich Wikingami. Nazwa ta pojawiła się później, spopularyzowana w XI wieku i prawdopodobnie wywodząca się od słowa vik, które w języku staronordyckim, którym mówili Wikingowie, oznacza „zatokę” lub „wlot”. Zamiast tego nazywano ich Dani („Duńczycy”) – nie było wówczas sensu, aby odnosiło się to tylko do mieszkańców tego, co teraz nazywamy Danią – pagani („pogan”) lub po prostu Normanni („ludzie z północy”). Kiedy i gdzie Wiking zaczął najeżdżać? Z początku najazdy miały charakter niewielki, dotyczyły kilku łodzi pełnych ludzi, którzy wrócą do domu, gdy zdobędą wystarczającą ilość łupów lub jeśli napotkany opór będzie zbyt silny. Ale w latach 850-tych zaczęli zimować w południowej Anglii, w Irlandii i wzdłuż Sekwany we Francji, ustanawiając bazy, z których zaczęli dominować na obszarach śródlądowych. Najazdy osiągnęły crescendo w drugiej połowie IX wieku. W Irlandii Wikingowie założyli longforty – ufortyfikowane porty – w tym w Dublinie, skąd zdominowali znaczną część wschodniej części wyspy. We Francji rosły w siłę, gdy podzielone królestwo frankońskie rozpadło się politycznie, a w 885 armia wikingów oblegała i prawie zdobyła Paryż. W Szkocji założyli hrabstwo na Orkadach i podbili Szetlandy i Hebrydy. A do Anglii ogromny zastęp Wikingów, („wielka armia”) przybył w 865. Prowadzeni przez parę wojowników, Halfdana i Ivara Bezkostnego, wybili anglosaskie królestwa Anglii jeden po drugim. Najpierw Northumbria ze stolicą w Yorku dostała się w ich ręce w 866 roku, potem Anglia Wschodnia, a następnie centralne angielskie królestwo Mercja. Ostatecznie pozostał tylko Wessex, rządzony przez króla Alfreda. Pobożny polihistoryk, Alfred został królem tylko dlatego, że jego trzej starsi bracia walczący z siłami zbrojnymi zachorowali lub zginęli w bitwie podczas poprzednich najazdów Wikingów. Na początku stycznia 878 część Wielkiej Armii pod dowództwem Guthrum przekroczyła granicę i zaskoczyła Alfreda w królewskiej posiadłości Chippenham. Alfred ledwo zdołał uciec i spędził miesiące czając się na bagnach Somerset w Athelney. Wyglądało na to, że niepodległość Wessex – i ogólnie Anglii – może zostać utracona. Ale wbrew przeciwnościom Alfred zebrał nową armię, pokonał Wikingów pod Edington i zmusił Guthruma do przyjęcia chrztu jako chrześcijanin. Za swoje zasługi w ocaleniu królestwa stał się jedynym rdzennym władcą Anglii, który zyskał przydomek „Wielki”. Przez 80 lat Anglia była podzielona między ziemie kontrolowane przez królów Wessex na południu i południowym zachodzie oraz obszar kontrolowany przez Wikingów w Midlands i na północy. Królowie Wikingów rządzili tym regionem, aż ostatni z nich, Erik Bloodaxe, został wygnany i zabity w 954, a królowie Wessex zostali władcami zjednoczonej Anglii. Mimo to zwyczaje wikingów (a zwłaszcza duńskie) długo tam utrzymywały się, a ślady skandynawskiego DNA wciąż można znaleźć w regionie, który przez wieki był znany jako Danelaw. W połowie XI wieku w Danii, Norwegii i Szwecji pojawiły się zjednoczone królestwa, a najazdy w końcu zaczęły ustępować. Ostatni wybuch aktywności nastąpił na początku XI wieku, kiedy sponsorowanym przez króla ekspedycjom udało się ponownie podbić Anglię i osadzić tam na tronie duńskich królów (w tym przede wszystkim Kanuta, który rządził imperium w Anglii, Danii i Norwegii, ale który prawie na pewno nie kazał odpłynąć fali, jak twierdzi ludowa opowieść). Wikingowie utrzymali kontrolę nad dużą częścią Szkocji (zwłaszcza Orkadami), obszarem wokół Dublina i Normandii we Francji (gdzie w 911 król Karol Prosty nadał ziemię norweskiemu wodzowi Rollo, przodkowi Wilhelma Zdobywcy). Kontrolowali też dużą część współczesnej Ukrainy i Rosji, Gdzie osiedlili się i żyli Wikingowie? Nie był to jednak pełny zasięg świata Wikingów. Ta sama morska agresja, która doprowadziła do grabieży (i ostatecznie podbijania) osiadłych ziem, doprowadziła ich również do wyprawy w poszukiwaniu nieznanych wybrzeży, na których mogli się osiedlić. Wikingowie prawdopodobnie przybyli na Wyspy Owcze w VIII wieku i wykorzystali to jako przyczółek do przepłynięcia dalej na zachód przez Atlantyk. W połowie IX wieku przez Islandię napłynęła seria wypraw Wikingów, a w roku 872 osiedlili się na niej koloniści pod wodzą Ingólfa Arnarsona. Założyli wyjątkowe społeczeństwo, wysoce niezależne i nie związane formalnie z królami Norwegii. Była to republika, której najwyższym organem zarządzającym był od 930 r. Althing, zgromadzenie składające się z przywódców Islandii, którzy spotykali się każdego lata na równinie obok ogromnej rozpadliny w pierścieniu wzgórz w centrum wyspy. Z Islandii mamy również inne ważne dowody na pomysłowość społeczeństw Wikingów. Należą do nich najwcześniejsze fragmenty historii napisane przez samych Wikingów w postaci XII-wiecznej historii Islandii, Íslendingabók i Landnámabók , opis pierwotnego osadnictwa na wyspie (z imionami każdego z pierwszych osadników i ziemi, którą zabrali). Ale ważniejsza – i zaskakująca dla tych, którzy postrzegają Wikingów jako jednowymiarowych wojowników – jest kolekcja sag znanych jako Íslendingasögur lub Islandzkie Sagi Rodzinne. Ich akcja to pierwsze 150 lat kolonii Wikingów na Islandii i opowiadają o często niespokojnych stosunkach między głównymi rodzinami islandzkimi. Sojusze, zdrady, waśnie i morderstwa rozgrywają się na tle krajobrazu, w którym do dziś często można zidentyfikować cechy. W najlepszym wydaniu, w opowieściach takich jak Saga Njála czy Saga Egila, są same w sobie potężnymi dziełami literackimi i jednymi z najważniejszych pism, jakie przetrwały w każdym europejskim kraju w średniowieczu. Kto był najsłynniejszym wikingiem? Ivarr the Boneless – słynny wojownik i jeden z przywódców „Wielkiej Armii Pogańskiej ”, która wylądowała we Wschodniej Anglii w 865 roku, a następnie podbiła królestwa Northumbrii i Wschodniej Anglii – został zapamiętany jako ojciec założyciel królewskiej dynastia królestwa Wikingów w Dublinie. Nie wiadomo, w jaki sposób Ivar zyskał przydomek „Bez kości”, chociaż niektórzy sugerowali, że mogło to wynikać z nienaturalnej elastyczności podczas walki lub dlatego, że cierpiał na zwyrodnieniowe zaburzenie mięśni, w wyniku czego musiał być wszędzie noszony. Wikingowie i religia: w jakich bogów wierzyli? Islandia była miejscem kolejnego dramatu, który podkreśla odejście społeczeństw Wikingów od wodzów wojowników. Chrześcijaństwo dotarło później do skandynawskich społeczeństw Wikingów niż do wielu innych części Europy. Podczas gdy królowie Francji przyjęli chrześcijaństwo na początku VI wieku, a anglosascy królowie Anglii w większości w VII, chrześcijańscy misjonarze pojawili się w południowej Skandynawii dopiero w IX wieku i nie poczynili tam żadnych postępów, dopóki Harald Bluetooth z Danii nie przyjął chrztu około 960 Harald został chrześcijaninem po typowym przedstawieniu teatru Wikingów: pijackiej kłótni przy stole biesiadnym o to, który z nich jest silniejszy – Odyn i Thor, czy nowy chrześcijański Bóg i jego syn Jezus. Islandia pozostała zdecydowanie pogańska, lojalna wobec starych bogów, takich jak Odyn; Wszechojciec; jednooki bóg, który poświęcił drugie oko w zamian za znajomość run; i Thor, bóg piorunów ze swoim wielkim młotem Mjölnir, który był również szczególnie popularny wśród wojowników. Islandia stała się chrześcijańska, aby uniknąć wojny domowej. Konkurujące frakcje pogańskie i chrześcijańskie groziły rozerwaniem Althingu i rozpadem Islandii na odrębne, wrogie religijnie państwa. Na spotkaniu Althing w roku 1000 rywalizujące frakcje zwróciły się do najważniejszego urzędnika Islandii, prawnika Thorgeira Thorkelssona. Jako poganin można było oczekiwać, że będzie faworyzował starych bogów, ale po całym dniu spędzonym na męczeniu się nad tą decyzją, doszedł do wniosku, że odtąd wszyscy Islandczycy będą chrześcijanami. Dokonano kilku wyjątków – na przykład miało być dozwolone spożywanie koniny, ulubionego przysmaku, który był również kojarzony z pogańskimi ofiarami. Czym była Walhalla i jak dotarli tam Wikingowie? Jakie dwie rzeczy byłyby najbardziej pożądane przez Wikinga w zaświatach Walhalli, sali zabitych wojowników? Oczywiście ucztowanie i walka. Jeśli został wybrany na śmierć przez mityczne Walkirie, nordycki wojownik pragnął powitać go przez boga Odyna w Walhalli, wspaniałej sali z dachem pokrytym złotymi tarczami, włóczniami na krokwie i tak dużymi, że ściany otaczały 540 drzwi, mówi BBC Magazyn „Historia ujawniona ”. Honorowi zmarli, znani jako Einherjar, spędzili cały dzień na doskonaleniu swoich umiejętności bojowych, przygotowując się na Ragnarök – koniec świata – a następnie każdej nocy ich rany goiły się magicznie i bawili się tak, jak tylko wikingowie. Aby dołączyć do Einherjara, wiking musiał zginąć w bitwie – a nawet wtedy mieli tylko szansę 50:50. Połowa, która nie została wybrana, aby udać się do Walhalli, udała się na pole bogini Freyi, aby móc ofiarować kobietom, które zmarły jako dziewice, ich towarzystwo. Starzy i chorzy udali się do podziemi o nazwie Hel. W większości nie było tak źle, jak sugeruje nazwa, chociaż było specjalne miejsce nieszczęścia zarezerwowane dla morderców, cudzołożników i łamiących przysięgi, gdzie gigantyczny Niddhogg żuł ich zwłoki. Dokąd przybyli Wikingowie? Islandia również była platformą, z której Wikingowie rozpoczęli swoje najdalsze eksploracje. W 982 ognisty temperament wódz, Eryk Rudy, który został już wygnany z Norwegii za udział ojca w zabójstwie, został następnie wygnany z Islandii za udział w kolejnym morderstwie. Słyszał plotki o lądzie na zachodzie i wraz z niewielką grupą towarzyszy popłynął w jego poszukiwaniu. To, co znalazł, przekraczało jego najśmielsze wyobrażenia. Zaledwie 300 kilometrów na zachód od Islandii Grenlandia jest największą wyspą świata, a jej południowy i południowo-zachodni kraniec miały fiordy [głębokie, wąskie i wydłużone drenaż morza lub jeziora, ze stromym lądem z trzech stron] oraz bujne pastwiska, które musiały przypominać Erikowi jego skandynawskiej ojczyzny. Wrócił na Islandię, Syn Erika, Leif, prześcignął swojego ojca. Usłyszawszy od innego wikinga z Grenlandii, Bjarniego Herjolfssona, że widział ląd jeszcze dalej na zachód, Leif poszedł zobaczyć na własne oczy. Około 1002 roku wraz z załogą żeglował gdzieś wzdłuż wybrzeża Ameryki Północnej. Znaleźli polodowcowe, górzyste wybrzeże, potem zalesione, a w końcu kraj żyznych pastwisk, który nazwali Vinland. Chociaż postanowili założyć tam nową kolonię, była ona – w przeciwieństwie do Islandii czy Grenlandii – już osiedlona, a wrogość rdzennych Amerykanów i ich własnej niewielkiej liczby (Grenlandia liczyła wówczas prawdopodobnie około 3000 mieszkańców Wikingów) sprawiła, że wkrótce została opuszczona. Byli jednak pierwszymi Europejczykami, którzy wylądowali (i osiedlili się) w obu Amerykach, prawie pięć wieków przed Krzysztofem Kolumbem. Kiedy skończyła się epoka wikingów? Tradycyjnie mówi się, że epoka najazdów i plądrowania Wikingów, która rozpoczęła się w Wielkiej Brytanii od splądrowania Lindisfarne w 793 r., zakończyła się niepowodzeniem inwazji Haralda Hardrady w 1066 r. Jednak wpływy Wikingów rozprzestrzeniły się z Bliskiego Wschodu po Amerykę Północną i nie mogły zostać cofnięte przez pojedynczą porażkę w bitwie. W tym samym czasie, gdy Hardrada nabawił się kończącej karierę kontuzji szyi na Stamford Bridge, rozpoczynał się Norman Conquest. Jej przywódcą, a przyszłym królem Anglii, był William – prapraprawnuk Rollo, wikinga. Hasła do krzyżówek pasujące do opisu: PRZYWÓDCA DRUŻYNY WIKINGÓW Poniżej znajduje się lista wszystkich znalezionych haseł krzyżówkowych pasujących do szukanego przez Ciebie opisu. przywódca drużyny wikingów (na 4 lit.) Sprawdź również inne opisy hasła: JARL w Skandynawii namiestnik królewski (na 4 lit.) Zobacz też inne hasła do krzyżówek podobne kontekstowo do szukanego przez Ciebie opisu: "PRZYWÓDCA DRUŻYNY WIKINGÓW". Znaleźliśmy ich w sumie: 101 PUŁAPKA OFSAJDOWA, SKŁAD AWIZOWANY, GURU, SKIP, BILANS BRAMKOWY, OBRONA STREFOWA, DRUŻYNNIK, ROMARIO, KARTA ZAWODNICZA, CASTRO, SAMOJEBKA, ASYSTA, KWATERMISTRZ, TODOR, GORBACZOW, GOLKIPER, JARL, LECHITA, SZELA, FIDEL CASTRO, ANTCZAK, POLE KARNE, CADYK, BŁĄD, DEFENSOR, DEYNA, CADYK, PODANIE, EGZEKUTOR, BRAMKA SAMOBÓJCZA, FUTBOL AMERYKAŃSKI, POLO, CASTRO, GEIJER, DZIKA KARTA, MECZ DERBOWY, SZELA, OBROŃCZYNI, TZARA, WATAŻKA, OBROŃCA, ŁAWKA REZERWOWYCH, DRABINKA, GOLKIPERKA, KLASYFIKACJA ZESPOŁOWA, MATYSIK, WAREG, HONOROWY GOL, TITO, MECZ MISTRZOWSKI, SLADEK, WOLNY, KNARA, KRYKIET, RÓG, MŁYN, PROROK, GOALKEEPER, KALIF, OBROTOWY, BREŻNIEW, WÓDZ, KOŁOWY, DRAKKAR, DUCHOWY PRZYWÓDCA, KRYKIET, JARL, PLAY-OFF, PLAY OFF, MIKOŁAJCZYK, KAPITAN, ZBIÓRKA, KOSZYKARSTWO, BLOK DEFENSYWNY, KOSZYKÓWKA, PRZECIĄGANIE LINY, GURU, REZERWA, TRAMPKARZ, GOL SAMOBÓJCZY, YOUNG, STANISŁAW MIKOŁAJCZYK, BRAMKARZ, ARAFAT, WÓDZ, TURANIEC, BRAMKARKA, BRAMKARZ, LANGSKIP, ATAK POZYCYJNY, ARAFAT, DEMAGOG, BENIGER, LONGSHIP, RZUT WOLNY, JASIR ARAFAT, CHALIF, DRAKKAR, STRZAŁ SAMOBÓJCZY, BRAMKA HONOROWA, SAGA. nie pasuje? Szukaj po haśle Poniżej wpisz odgadnięte już litery - w miejsce brakujących liter, wpisz myślnik lub podkreślnik (czyli - lub _ ). Po wciśnięciu przycisku "SZUKAJ HASŁA" wyświetlimy wszystkie słowa, wyrazy, wyrażenia i hasła pasujące do podanych przez Ciebie liter. Im więcej liter podasz, tym dokładniejsze będzie wyszukiwanie. Jeżeli w długim wyrazie podasz małą ilość odgadniętych liter, możesz otrzymać ogromnie dużą ilość pasujących wyników! się nie zgadza? Szukaj dalej Poniżej wpisz opis podany w krzyżówce dla hasła, którego nie możesz odgadnąć. Po wciśnięciu przycisku "SZUKAJ HASŁA" wyświetlimy wszystkie słowa, wyrazy, wyrażenia i hasła pasujące do podanego przez Ciebie opisu. Postaraj się przepisać opis dokładnie tak jak w krzyżówce! Hasło do krzyżówek - podsumowanie Najlepiej pasującym hasłem do krzyżówki dla opisu: przywódca drużyny wikingów, jest: Hasło krzyżówkowe do opisu: PRZYWÓDCA DRUŻYNY WIKINGÓW to: HasłoOpis hasła w krzyżówce JARL, przywódca drużyny wikingów (na 4 lit.) Definicje krzyżówkowe JARL przywódca drużyny wikingów (na 4 lit.). Oprócz PRZYWÓDCA DRUŻYNY WIKINGÓW inni sprawdzali również: jeden z ruchów składowych ciała sztywnego poruszającego się wokół nieruchomego punktu , urządzenie rejestrujące pewne parametry organizmu człowieka w sposób ciągły, przez 24 godziny na dobę w celu późniejszej, szczegółowej analizy , prowincja w płd-zach Pakistanie, pow. 347,2 tyś. km2, stolica Kweta , duży, pionowo ustawiony kamień, za pośrednictwem którego oddawano cześć bóstwom w kulturach: sumeryjskiej, babilońskiej, nabatejskiej i fenickiej , w informatyce - pamięć, z której informacje są tracone po wyłączeniu komputera , przedstawiciel ryb z rodziny piękniczkowatych (Poeciliidae) należących do rodzaju Limia , w informatyce: zespół procesów dezinstalacji i ponownej instalacji oprogramowania następujących po sobie kolejno; występuje najczęściej w celach naprawczych, aktualizacji bądź zmiany istotnych opcji programu , astronauta amerykański biorący udział w wyprawie Atlantisa w 1991 r , pisak, mazak, długopis piszący atramentem sympatycznym; zapis odczytać można tylko w świetle UV , miasto w środkowych Węgrzech (komitat Szolnok); znane uzdrowisko z ciepłymi wodami mineralnymi , miara wydajności jednostki centralnej CPU komputera; MIPS określa liczbę milionów operacji stałoprzecinkowych wykonywanych w ciągu sekundy przez daną jednostkę obliczeniową , zagraża mostom zimą Zdobyli Paryż, Sewillę i Pizę. Niewykluczone, że Mieszko I był wikingiem, który podbił ziemie Polan. Był 911 r. Rollon (Rollo, Rolf) – jeden z wodzów skandynawskich wikingów, rabusiów siejących od lat popłoch i zniszczenie na ogromnych połaciach kontynentu (założyli swoje siedziby na terytorium dzisiejszej Normandii) – otrzymał z rąk króla Karola III Prostego (Prostaka) nadanie lenne. Obejmowało ono miasto Rouen oraz przylegające ziemie nad Sekwaną, rozciągające się zarówno ku morzu, jak i w głąb lądu. Potomek Rollona miał przejść do historii jako zdobywca Anglii. Frankoński król podpisując z wodzem wikingów stosowny dokument w St. Clair-sur-Epte robił dobry interes. Nie mając dość środków, aby usunąć niechcianych przybyszów z zajmowanych przez nich ziem, postanowił usankcjonować istniejący stan rzeczy, czyniąc przy okazji z Rollona oddanego sobie wasala, strzegącego go przed innymi najeźdźcami. 900 lat później, w tej samej Francji, skazańca Eugeniusza Franciszka Vidocqa (1775–1857) uczyniono szefem Brygady Bezpieczeństwa złożonej z byłych przestępców, a on, po części z wdzięczności, a po trosze nie mając innego wyjścia, potężnie przetrzebił szeregi francuskich złoczyńców, wyłapując również swoich dawnych kompanów. Rollon odegrał podobną rolę, stojąc wiernie u boku przychylnego mu władcy i zwalczając jego wrogów. On i jego następcy, korzystając z tytułu hrabiów Rouen, w licznych wojnach rozciągnęli władzę na terytorium dzisiejszej Normandii. Jej nazwa (Terra Normannorum, Northmannia), oznaczającej kraj Normanów, rozpowszechniła się dopiero w następnym stuleciu. Również dopiero wtedy prawnuk Rollona, Ryszard II, zaczął używać tytułu księcia. Władcy Normandii, formalnie zależni od króla Francji, aż do 1204 r. zdołali jednak utrzymać znaczną autonomię. Na początku X w. nie istniał żaden inny równie skuteczny sposób na powstrzymanie łupieskich najazdów wikingów niż ten, po który sięgnął Karol Prosty. Na mniejszą skalę praktykowany już zresztą wcześniej. Od kilkudziesięciu lat mieszkańcy Europy Zachodniej i Środkowej żyli w paraliżującym strachu przed bezwzględnymi najeźdźcami z Północy. Przyczyną, która zrodziła ich podróżniczo-zbójecką aktywność, była bomba demograficzna, jaka wybuchła w skutej lodem, skalistej, biednej Skandynawii. Stało się to przekleństwem Europy na kilkaset lat. Aż po Afrykę Pierwsza wielka łupieska wyprawa wikingów na wybrzeże Fryzji została zorganizowana niemal równe sto lat przed układem Rollona z Karolem Prostym. Wzięło w niej udział podobno aż dwieście okrętów, owych długich łodzi wikingów, które odtąd miały siać grozę od wybrzeży Bałtyku po Sycylię. W 820 r. kilkanaście takich pirackich jednostek przeprowadziło rajd wzdłuż wybrzeży Flandrii. Napastnicy, skutecznie odparci przez zorganizowaną jeszcze przez Karola Wielkiego straż przybrzeżną, opłynęli Półwysep Pirenejski i najechali Akwitanię. Frankońska obrona wybrzeży wyraźnie osłabła w ostatnich latach panowania Ludwika Pobożnego, syna i następcy Karola. Powodem był jego ostry spór z synami, Lotharem, Ludwikiem i Karolem, pomiędzy których w 843 r. podzielone zostało państwo Franków. W latach 834–837 wikingowie czterokrotnie złupili leżący w delcie Renu Dorestad, jeden z najważniejszych ówczesnych ośrodków handlowych na północnym wybrzeżu. Późniejsze najazdy odebrały mu dotychczasowe znaczenie, spychając do roli niewielkiej mieściny. Przed niszczącymi atakami wikingów nie zdołały się obronić również Wyspy Brytyjskie. W VIII w. pierwsi najeźdźcy przybyli tam z Norwegii, a po zasiedleniu Wysp Szetlandzkich i Orkadów również stamtąd napływały grupy morskich rozbójników. Pojawili się oni w Szkocji, Irlandii, na wyspie Man i zaczęli zasiedlać wschodnie wybrzeża Anglii. Od drugiej połowy IX w. migracja z Norwegii przybrała masowy charakter, zaś sezonowe wcześniej bazy wikingów przeistoczyły się w stałe osady. Pierwszym głośnym wyczynem wikingów na ziemi angielskiej stało się splądrowanie i zniszczenie w 793 r. klasztoru Lindisfarne w Nortumbrii na północy Szkocji. Od krainy tej wikingowie duńscy rozpoczęli podbój wschodniej i południowej Anglii, gdzie największy opór stawiał im król Wessexu Alfred Wielki. Pokonany w 878 r. zrzekł się na rzecz zwycięzców wszystkich ziem położonych na wschód od dawnej rzymskiej drogi łączącej Chester i Londyn. Powstały tam władztwa różnych normańskich wodzów, toczących ze sobą nieustanne wojny. W końcu wieku Normanowie, napływający głównie z Norwegii, Orkadów i Hebrydów, założyli niewielkie państewka w Irlandii, z głównymi ośrodkami władzy w Dublinie, Limericku i Corku. Dopiero na początku XI w. udało się Irlandczykom przywrócić panowanie rodzimych królów nad Zieloną Wyspą. Paryż padł w 845 r., twierdzę na wyspie Cité wojownicy z turzymi rogami na hełmach zdobyli w niedzielę wielkanocną. W zamian za opuszczenie murów splądrowanego doszczętnie miasta Karol Łysy wypłacił im ogromny okup 7 tys. funtów srebra. Odtąd zarówno on, jak i pozostali królowie frankońscy zaczęli się opłacać bandom wikingów. Jednocześnie wykorzystywali je w charakterze najemników do walki między sobą. Daninę (Danegeld) Normanowie pobierali również od władców anglosaskich. Ograbili klasztor św. Filiberta w Noirmoutier, Saint-Wandrille pod Rouen, a nawet sławne miejsce kultu Santiago de Compostela w Hiszpanii. Obowiązujący początkowo schemat grabieżczych wypraw i powrotu z łupami do stałych siedzib z czasem zaczął ulegać zmianie. Najeźdźcy zakładali warowne obozy, w których spędzali zimy. Bywało, że sprowadzali do nich swoje rodziny. Wówczas już tylko krok dzielił ich od osiedlenia się w niektórych miejscach na stałe. W delcie Renu ich niewielkie państewko przetrwało ponad 30 lat, jeszcze dłużej władali znacznymi terytoriami w Bretanii, gdzie ostatecznie zostali pobici w 937 r. Bywało, że władcy sami proponowali im objęcie w posiadanie jakiegoś obszaru w zamian za zaprzestanie dalszej grabieży. W latach 40. IX w. wikingowie zaczęli się zapuszczać do Hiszpanii, Afryki i Włoch. W 844 r. udało im się zdobyć Sewillę, ale bitni Maurowie szybko ich przepędzili. Głośna stała się rozpoczęta w 859 r. i trwająca aż trzy lata wyprawa pod wodzą Bjørna Jernside i Hastinga, o której wspominają zarówno źródła zachodnioeuropejskie, arabskie, jak i sagi skandynawskie. Ponad 60 okrętów z wikingami opłynęło wówczas Półwysep Pirenejski docierając do Afryki Północnej i Italii, gdzie rabusie splądrowali Pizę. Ale to był zaledwie przedsmak ich późniejszych wyczynów na włoskiej ziemi. Straszliwi bracia Przez cały X w. do południowych Włoch docierały mniejsze i większe grupy normańskich wojowników, którzy przybywali tam nie tylko w celu grabieży, ale również zaciągali się na służbę u miejscowych władców. Walczyli dla żołdu i wojennych łupów wynajmowani przez Bizantyjczyków i książąt longobardzkich. W 1029 r. wódz jednego z oddziałów został wynagrodzony przez księcia Neapolu hrabstwem Aversa. Wieść o tym szybko dotarła na północ i w kierunku krańca włoskiego buta podążyły tłumy Normanów. Wśród nich znalazło się 12 synów Tankreda z Hauteville. Kilku z nich przejawiało niezwykłe talenty polityczne, które szybko wyniosły ich na szczyt władzy. W 1041 r. Wilhelm Hauteville zwany Żelazną Ręką zdobył na Bizantyjczykach stolicę Apulii, Amalfi. Następnie, po opanowaniu Kapui i Salerno, rozpoczął podbój Kalabrii. W 1053 r. inny z braci, Robert Guiscard (Sprytny), rozbił wojska papieskie i wziął do niewoli namiestnika Stolicy Piotrowej. Sześć lat później, przymuszony sytuacją polityczną, papież Mikołaj II nadał Robertowi jako lenno wszystkie opanowane przez niego terytoria. Umowa spisana w Melfi z jednej strony zapewniała papiestwu cennego sojusznika, z drugiej legitymizowała zdobycze Normanów i stanowiła dla nich bodziec do dalszej aneksji. W 1071 r., po zdobyciu Bari, wyparli oni z Włoch Bizantyjczyków, stając się dla nich w ciągu następnych lat najpoważniejszym obok Turków przeciwnikiem. Do śmierci w 1085 r. Robert zdołał przyłączyć do swojego państwa dalsze rozległe terytoria, zdobył Dubrownik i część Wysp Jońskich. Podjął również nieudany atak na Konstantynopol. Bizantyjskie matki straszyły nim swoje niesforne dzieci. Kiedy Robert Guiscard rozszerzał swoje władztwo i grożąc Bizancjum snuł marzenia o królewskiej, jeśli nie cesarskiej koronie, jego młodszy brat Roger zdobywał na Arabach Sycylię. Od chwili opanowania Mesyny w 1061 r. do momentu wkroczenia do Syrakuz, oznaczającego zakończenie podboju największej wyspy Morza Śródziemnego, minęło równe ćwierć wieku. W 1227 r. syn Roberta Guiscarda, Roger II, zjednoczył w swoich rękach wszystkie normańskie zdobycze, a następnie papież koronował go na króla Sycylii i Apulii. Potomek morskich rozbójników wszedł w ten sposób na królewskie salony Europy. Wschodni ślad Łupieżczym napadom na Zachodzie towarzyszyła dynamiczna eksploracja okolic Morza Bałtyckiego, ziem Rusi oraz, za pośrednictwem Bizancjum, kontakty z kalifatem arabskim. Bałtyk, na którego południowych i wschodnich wybrzeżach przybysze, głównie ze Szwecji, zaczęli się osiedlać już w VII w., nazwano Morzem Waregów. Pod tym właśnie mianem przybysze ze Skandynawii znani byli w Cesarstwie Wschodniorzymskim. Arabowie zwali ich natomiast Rusami. Choć w zachowanych przekazach wspomina się o próbach zdobywania przez Normanów Konstantynopola, w jego murach pojawiali się raczej w celach handlowych bądź jako najemni żołnierze. Kupcy wieźli poszukiwane i cenione na południowym wschodzie przedmioty zbytku: futra, bursztyn, kły morsów; skandynawscy najemnicy oferowali zaś usługi, jakich w zakresie rzemiosła wojennego nie mogła ówcześnie zaoferować żadna inna europejska nacja. Obok Rusów to głównie oni przez dziesięciolecia tworzyli słynną cesarką gwardię wareską, elitarną, liczącą kilka tysięcy doskonałych wojowników jednostkę, niezachwianą w wierności panującemu. Mieszkańcy stolicy zwali ich ludźmi z toporami. Liczni Szwedzi, Norwegowie i Duńczycy pojawiali się również na dworach książąt ruskich, wchodząc w skład ich drużyn. Niektórzy z nich dochodzili do wielkich zaszczytów. Szczególnie wielką karierę zrobili potomkowie niejakiego Ruryka, który wraz z dwoma braćmi w latach 70. IX w. sięgnął po władzę nad leżącym na północy Rusi Nowogrodem Wielkim. Dał on początek rodowi, który zasiadał na wielkoksiążęcych tronach Kijowa i Moskwy i przetrwał aż do końca XVI w.; ostatni z Rurykowiczów, car Fiodor I, zmarł w 1598 r. Właśnie przez Nowogród i Kijów wiodła jedna z dróg łączących północne domeny wikingów z Konstantynopolem. Korzystając z wielkich rzek docierali oni do Morza Czarnego i żeglując po nim dopływali do Matki Miast. Pojawiają się opinie historyków, że również pierwszy historyczny książę Polan, Mieszko I, był w rzeczywistości skandynawskim wikingiem i przebojem wdarł się na tron zdobytego przez siebie kraju. Zdobywcy i odkrywcy Wspaniałym podsumowaniem epoki wikingów stał się z jednej strony dokonany przez ich potomków podbój Anglii, z drugiej zaś – odkrycie Ameryki. Anglię zdobył Wilhelm Normandzki, idąc w ślady króla Kanuta II Wielkiego, któremu na początku wieku udało się na krótko opanować wyspę. Wilhelm w słynnej bitwie pod Hastings (14 października 1066 r.) pokonał króla Harolda Godwinssona, w którego żyłach również płynęła skandynawska krew. W ciągu kilku następnych lat ugruntował swoją władzę, uśmierzając bunty Anglosasów i odpierając najazd króla duńskiego Swena. Wielu możnych, nie uznając władzy Wilhelma, wyemigrowało. Popularnym kierunkiem ucieczki stało się Bizancjum. Szeregi gwardii wareskiej zostały odtąd zdominowane przez Anglosasów. Natomiast Wilhelm Zdobywca pokazał, że potrafi być równie sprawnym administratorem jak wodzem. W 1086 r. dokonał spisu ludności Anglii i jej majątku, tworząc pierwszy w dziejach Europy dokument obrachunkowy, swoisty kataster gruntowy państwa. Do historii przeszedł on pod nazwą Księgi Sądu Ostatecznego (Domesday Book). Zdobycz dokonana przez Wilhelma stworzyła przedziwny stan prawny i faktyczny. Jako wasal francuskiego króla, choć jednocześnie posiadacz ziem na terenie Francji większych od domeny królewskiej, stał się jednocześnie władcą z bożej łaski rozległego państwa, w którym sprawował całkowicie niezależne rządy. W przyszłości sytuacja taka musiała doprowadzić do długotrwałego konfliktu pomiędzy Anglią i Francją. Jej krwawym pokłosiem stał się najdłuższy konflikt europejski, wojna stuletnia toczona w latach 1337–1453. Kilkadziesiąt lat przed zdobyciem Anglii wikingowie odkryli Amerykę, co później przypisano Kolumbowi. Dokonała tego grupa żeglarzy i osadników, która płynąc z Norwegii bądź Islandii do zasiedlonej od niedawna Grenlandii pomyliła drogę i w 1003 r. wylądowała w miejscu nazwanym Vinlandem. Staronormańskie sagi nie są jednomyślne, kto był wodzem słynnej wyprawy. W jednych pojawia się Bjarne, syn Herjolfa, towarzysza wywodzącego się z Islandii Eryka Rudego, który kolonizował Grenlandię i nadał jej nazwę mającą zachęcić rodaków do przybycia (Zielona Ziemia). Inne miano odkrywcy rezerwują dla syna Eryka, Lejfa Szczęśliwego. Zgodności brakuje także wśród badaczy wskazujących różne miejsca lądowania wikingów i usiłujących umiejscowić na mapie mityczny Vinland. Rozrzut jest duży. Od Nowej Funlandii, poprzez Labrador, aż po Ziemię Baffina. Za Nową Funlandią może świadczyć znalezisko dokonane na jej północnym krańcu, w L’Anse aux Meadows: pozostałości po skandynawskiej osadzie z omawianego okresu oraz wiele przedmiotów użytkowych. Być może jednak był to tylko punkt etapowy w drodze na południe i raczej tam, w stronach o zdecydowanie cieplejszym klimacie, należy szukać owej krainy winorośli, jaką Leifowi bądź Bjarnemu wydało się miejsce, w którym zdecydowali się osiąść. Nadzieja, że dotrą do niego liczni rodacy dając początek kolonizacji nowo odkrytych ziem, okazała się jednak mrzonką. Było ich zbyt mało, zaś twardy opór ze strony tubylców okazał się nie do złamania. Normańscy koloniści wyginęli i Vinland przeszedł do legendy. Ostatni wiking Świat wikingów bezpowrotnie przeminął ok. XIII w. Dwa stulecia później pojawił się jednak władca, który zasłużył sobie na miano ostatniego wikinga. Był nim król Danii, Norwegii i Szwecji Eryk Pomorski (1382–1459). Jego stryjeczna babka, królowa Małgorzata, doprowadziła do zawarcia przez trzy skandynawskie państwa unii kalmarskiej w 1397 r. Eryk nie odziedziczył po niej umiaru i zdolności negocjacyjnych. Został pozbawiony tronu w wyniku wielkiego powstania ludowego. Najpierw w 1439 r. utracił korony Danii i Szwecji, a trzy lata później także Norwegii. Schronił się na Gotlandii, skąd przez kilka lat dokonywał pirackich wypadów, łupiąc bezlitośnie również swoich dawnych poddanych. Przegnany z wyspy, przeniósł się na polskie wybrzeże, osiadając w Darłowie należącym do Księstwa Słupskiego. W miejsce, gdzie przyszedł na świat. Otoczył się zgrają gotowych na wszystko awanturników, a jego dwór przypominał dawne siedziby normańskich jarlów. Zew przodków, bezwzględnych morskich rozbójników, okazał się mocniejszy od królewskiego dostojeństwa. Eryk pozostawił wielki skarb, który jednak zaginął w niewyjaśnionych okolicznościach po jego śmierci. Królowie duńscy przez wiele lat prowadzili bezskuteczne działania, aby go odzyskać, co może świadczyć o tym, że nie stanowił on jedynie wytworu wyobraźni. Literatura: Józef Gierowski, „Historia Włoch”, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk-Łódź 1985 r.; Else Roesdahl, „Historia wikingów”, Gdańsk 1996 r.; Benedykt Zientara, „Historia powszechna średniowiecza”, Warszawa 1973 r. Opowieść toczy się w krainie Słowian, gdzie potęgę swą budowali jómswikingowie. Siedzibą wojowników był Jómsborg. Dziś droga do niego prowadzi przez runy, smocze łby i amulety bogów. Wikingowie stworzyli państwo polskie, a Mieszko I był duńskim wodzem o imieniu Dago. Na dodatek przybysze z Północy dzierżyli ster władzy i zdominowali piastowską armię. Czy awanturnicy ze Skandynawii tak daleko wdarli się w naszą historię?Prawdy i mity dotyczące ich pobytu na naszych ziemiach są powiązane ze sobą jak wici ze splotu Gauta – „węzła gordyjskiego” sztuki wikingów z wyspy Man. Amulety, głowy smoków, runy, biżuteria i elitarne groby odkrywane w Polsce mogą to potwierdzać; są przecież śladami pobytu jarlów, którzy przybyli na długich łodziach. Na dodatek historyczne źródła i sagi mówią, iż w alkowach nadwiślańskich piękności zadomowili się normańscy władcy. Czy węzeł, który przed wiekami zaplótł Gaut, rozwikłają współcześni badacze?...Był 5 marca 1945 r. Załadowane skrzyniami konne wozy utknęły na drodze do Wolina, w okolicy Parłówka. Konwój ze skarbem znalazł się w tłumie niemieckich uciekinierów. Niespodziewanie przed cywilami wyrosła kolumna radzieckich czołgów. Moment, w którym wybuchła panika, jest ostatnim tropem prowadzącym do relikwiarza św. Korduli – arcydzieła sztuki skandynawskiej epoki wikingów. Od tej pory po ozdobie skarbca katedry w Kamieniu Pomorskim słuch zaginął...Dlaczego odpowiedzialna za ewakuację arystokratyczna rodzina von Flemmingów z Benic do ostatniej chwili zwlekała z zabezpieczeniem zbiorów? Czy skrzynie rzeczywiście kryły zabytki od średniowiecza gromadzone we wnętrzu kamieńskiej świątyni, a wśród nich relikwiarz? Pytania te od ponad 60 lat pozostają bez odpowiedzi, a ostatnie chwile zaginionego dzieła są równie tajemnicze jak jego św. Korduli powstał prawdopodobnie około 1000 r. Była to ozdobna skrzynka z wieczkiem. Zabytek wspierał się na sześciu nóżkach z brązu. Szkatuła w swej formie nawiązywała do słynnych domów wikińskich typu Trelleborg, które wznoszono w okrągłych fortecach budowanych przez duńskiego króla Haralda Sinozębego. Dzieło tworzyły 22 płytki wykonane z łopat poroża łosia, połączone za pomocą grawerowanych żeber oraz pozłacanych miedzianych taśm. Na ich styku tkwiły łby smoków odlane z brązu. Całość była misternie rzeźbiona. Bestie o rozwartych pyskach łby odwracały za siebie. Z łap stworów wyrastały pazury. Szyje i tułowie krępowały pędy roślin. Te same pnącza kłębiły się w tle.„Żywiołowe” zdobienia relikwiarza wpisują się w styl Mammen sztuki skandynawskiej. Nazwa maniery pochodzi od ornamentowanego topora wydobytego z grobu w Mammen na Jutlandii. Do zdobionych w ten sposób arcydzieł należą: kamienny krzyż z wyspy Man, kamień runiczny z Jellinge oraz relikwiarze z Bambergu i perła sztuki wikińskiej trafiła do Polski? Mogli ją przewieźć słowiańscy chąśnicy, czyli piraci. Szkatuła miała być łupem z wyprawy na Kungahälla w 1136 r. Bardziej pokojowa koncepcja wskazuje na biskupa Ottona z Bambergu. Kultową skrzynkę miałby przywieźć podczas misji chrystianizacyjnych Pomorza w 1. połowy XII stulecia. Śmiała hipoteza badaczki skandynawskiej Else Roesdahl mówi o... miejscowych korzeniach relikwiarza, który mógł wyjść z warsztatu lokalnego mistrza – Skandynawa żyjącego u ujścia ta wywołała ferment. Styl Mammen uważany jest bowiem za wyznacznik najwyższych elit społeczeństwa lat 960–1020. Rarytasy pokryte „niespokojnym” ornamentem odkrywane są współcześnie niezwykle rzadko. Cała europejska kolekcja liczy zaledwie około 30 sztuk. Aż pięć z nich, w tym ozdoba kamieńskiego skarbca, pochodzi z nadodrzańskich miast. Cztery dzieła dłuta normańskich artystów znalezione zostały w Wolinie – stolicy wyspy o tej samej nazwie. Czy zatem łeb smoka wyrzeźbiony w cisie, zawieszkę i kość z wizerunkami krzyża o splecionych ramionach oraz rogową oprawkę z trzema wijącymi się wężami można łączyć z legendarnym grodem Jómsborg znanym ze skandynawskich sag? Badacze od dawna przypuszczali, że mógł leżeć w ramionach wojowniczego ludu była Skandynawia. Na wiking – czyli łupieżczą wyprawę – zaczął wyruszać, gdy jego świat stał się zbyt ciasny. Mieszkańcy Północy przecierali szlaki nieznane wcześniej Europejczykom – do Bizancjum na południowym wschodzie i Ameryki na zachodzie, gdzie Leif Ericsson przybył 500 lat przed Kolumbem. Na ziemie dzisiejszej Polski wikingowie docierali już od VII w. Żeglowali w górę Odry i Wisły. Źródeł pisanych traktujących o tak odległych czasach jest niewiele, jednak w sukurs historykom przychodzi archeologia.– Za początek okresu wikińskiego długo uważano rok 793, tymczasem Skandynawowie zaczęli ruszać na podbój nowych ziem niemal sto lat wcześniej – wyjaśnia dr Mateusz Bogucki z Instytutu Archeologii i Etnologii PAN. – O wczesnym początku ich ekspansji świadczą wykopaliska, w Komorowie niedaleko Janowa Podlaskiego. Cmentarzysko, które badałem, wiąże się z najstarszą fazą funkcjonowania Truso – słynnej wikińskiej osady handlowej na terytorium Prusów. Ziemia kryła zapinki z przełomu VI i VII w. Dzięki artefaktom pochodzenia skandynawskiego powstanie Truso zostało przesunięte z końca VIII w. na VII w. – Wikingowie przybywają na południowe wybrzeże Bałtyku w dwóch fazach – dodaje prof. Leszek Słupecki z Uniwersytetu Rzeszowskiego. – Podczas wcześniejszej powstały emporia takie jak Rerik, Menzlin-Görke czy Truso. Z drugą można łączyć rozkwit Wolina od 2. połowy X stulecia. Natomiast u schyłku X i w 1. połowie XI w. Skandynawowie pojawiają się w drużynie wojów jarlowi Walii Pálna-Tókiemu umarła żona, poczuł, iż jego czas w ojczyźnie też dobiegł końca. Namaścił więc następcę i na czele 30 okrętów wyruszył na wyprawę. Żeglował przez trzy lata, nigdzie nie zagrzewając miejsca na dłużej. Czwartego lata wódz wziął kurs na wschód, do Wendlandii, jak zwano krainę Słowian. Jej królem był wtedy Búrisleifr. Władca obawiał się siły Pálna-Tókiego, wysłał więc doń posłańca z ofertą osiedlenia się w zamian za obronę królestwa. Wiking propozycję przyjął, zakładając gród Jómsborg. Zbudował tu port, który mieścił 360 długich łodzi. Można je było zamknąć we wnętrzu założenia dzięki żelaznym wrotom osadzonym na kamiennym łuku. Na szczycie konstrukcji wzniesiono wieżę z katapultami. Każdego lata wojownicy Pálna-Tókiego wyruszali na wyprawy. Zwano ich śmierci Pálna-Tókiego na czele bractwa stanął Sigvaldi. Porwał on króla Danii Svena Widłobrodego, zmuszając go do ożenku z córką Búrisleifra. W odpowiedzi Sven zaprosił wojowników na ucztę, spoił ich, a potem skłonił do złożenia przysięgi, iż zorganizują wyprawę przeciwko norweskiemu jarlowi Hákonowi. Gdy wojowie wytrzeźwieli, dotarło do nich, iż zgodzili się na zbyt wiele. Raz danego słowa cofnąć jednak nie mogli. Wyprawili się więc na północ, decydującą walkę staczając pod Hjorungavágr. Ponieśli klęskę. Część jómswikingów poległa w walce, reszta dostała się do niewoli i dała głowy pod katowski wiatr pognał norweskiego królewicza do brzegów Wendlandii w 982 r. Gdy dowiedziała się o tym księżniczka Geira, zapragnęła ujrzeć przybysza. Ten przyjął zaproszenie i... Na ślub nie trzeba było długo czekać. Romans sprzed tysiąca lat relacjonuje saga zwana Krąg świata traktująca o historii królów Norwegii. Autorem eposu jest Snorri Sturluson – najwybitniejszy sagramadr, czyli opowiadacz sag na Islandii, na początku XIII w. Opiewa on życie i czyny Olafa Trygvasona. Jarl był wychowywany na Rusi. Szybko sprzykrzył mu się osiadły tryb życia i w wieku 12 lat podjął żywot wikinga. U swego boku zdołała go zatrzymać właśnie Geira – córa samego króla Búrizleifra, bohatera sagi utożsamianego przez badaczy z Mieszkiem I. Związek przerwała śmierć księżniczki. Aby ukoić ból, wdowiec wyruszył na wiking. Najpierw miał splądrować Fryzję, następnie Saksonię, a potem szlak do Flandrii. W 995 r. został królem związki Normanów i polskich księżniczek owocowały dziećmi, których kariery przeszły do historii. Księżniczka Świętosława, córka Mieszka I, a siostra Bolesława Chrobrego, w 983 r. poślubiła szwedzkiego króla Eryka Zwycięskiego. Z tego związku narodził się Olof Skötkonung, który w wieku zaledwie 12 lat zasiadł na tronie. Piastówna po śmierci pierwszego męża dzieliła łoże z innym znakomitym Normanem – Swenem Widłobrodym, władcą Danii. Na świat wydała czterech potomków, w tym Kanuta Wielkiego, króla Anglii i Danii, który zasłynął jako twórca imperium Morza Północnego. Żonę dwóch królów i matkę dwóch królów wypędzono z królestwa około 1002 r. Dopiero po śmierci męża w 1014 r. mogła liczyć na pomoc syna. Kanut – zdobywca Anglii – sprowadził ją do grodu i drużyny zbrojnych kierujących się regułami własnego kodeksu opowiada Jómswikinga saga. – Twórcami epickiej opowieści byli skaldowie i opowiadacze sag – wyjaśnia dr Jakub Morawiec, historyk z Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. – Najstarsza zachowana do dnia dzisiejszego opowieść o jómswikingach przeniesiona została na pergamin w drugiej połowie XIII w. Była to jedna z kilku istniejących wersji tej samej historii. Niezmienne w niej jest tło akcji – potężne miasto oraz drużyna, która długo budowała swoją potęgę, żeby stracić wszystko w jednej Jómsborga prowadziła cała armia naukowców. Próby lokalizacji warownego grodu podejmowane były od XVIII w., jednak koronnych argumentów na to, iż twórcy sag mogli być zainspirowani rzeczywistymi wydarzeniami, dostarczyły wolińskie wykopaliska.– Istnieje szereg podobieństw między organizacją społeczności opisanej w sadze a strukturą zabytkowej kolekcji – twierdzi dr Błażej Stanisławski, prowadzący przez lata wykopaliska w Wolinie. – Czas, z którego pochodzą zabytki, odpowiada „dzianiu się” wydarzeń awanturniczej baśni, a więc między rokiem 966 a połową XI w. Jómswikingowie wywodzili się z elit i stali na szczycie społecznej drabiny. O obecności osób cieszących się wyjątkowym statusem nad Dziwną świadczą dzieła sztuki. Ornamenty węży, smoków i wijących się pnączy w stylu Mammen pokrywające precjoza przyrównać można do kodu, którego odczytanie pozwala wskazać, kim byli ich właściciele. Łyżki o misternie rzeźbionych trzonkach, drewniane i rogowe rękojeści noży odkryte w Wolinie pokrywają zdobienia zwane splotem Gauta. Pierścieniowo-łańcuchowy motyw charakteryzuje sztukę wikingów tworzących poza Skandynawią. Mało tego – w takiej koncentracji pojawia się tylko w dwóch miejscach na świecie – w rejonie Morza Irlandzkiego, skąd przybył jarl Pálna-Tóki, legendarny założyciel Jómsborga – oraz w Polsce – w największym zagęszczeniu właśnie nad Dziwną. Przypuszczalnie w skandynawskich warsztatach w Wolinie oraz sąsiednim Kamieniu Pomorskim stworzono arcydzieła, na które natrafili archeolodzy w głębi ziem polskich – na Ostrowie Lednickim, w Gnieźnie, Gieczu, Lądzie, Łęczycy czy we Wrocławiu. Zbiór zabytków pokrytych splotami odkrył też prof. Wojciech Chudziak w miejscowości Żółte na Pomorzu Zachodnim. Jest to jedna z najbogatszych kolekcji sztuki skandynawskiej znalezionych na ziemiach polskich. Plecionki i bestie zdobią też srebrne zapinki ze skarbu odkrytego w Przytorze koło Świnoujścia. Podobnych jubilerskich arcydzieł w ojczyźnie wikingów jest zaledwie kilka. Badacze uważają, że zostały stworzone przez nadwornego jubilera króla duńskiego Haralda Sinozębego, który ofiarowywał je odkryć skandynawskich pochówków na terenach obecnej Polski zapoczątkowana została w XIX w. Są to mogiły łodziowe, groby komorowe i kurhany. Najstarsze mogiły znane są z podkołobrzeskiego Świelubia. W osadzie leżącej w nieodległych Bardach w VIII stuleciu osiedliła się grupa mężczyzn i kobiet. Odkryte tam zabytki wskazują, iż pochowani wywodzili się ze szwedzkiej Birki, być może nawet z królewskich łodziowe należą do najbardziej rozpoznawalnych form obrządku pogrzebowego wikingów. Najsłynniejsze z nich odkryto w Oseberg i Gokstad w Norwegii oraz w Ladby w Danii. Groby te wypełniały wraki łodzi i oszałamiające dary. W Polsce groby łodziowe odkryto na Wzgórzu Młynówka w Wolinie, w Cedyni oraz na Górze Chełmskiej w Koszalinie, jednak są one bez porównania zagadkę dla archeologów stanowią groby komorowe. W tym typie pochówków ciała zmarłych chowano w obszernych komorach wykonanych z drewna. Miejsca spoczynku grodzono, wydzielając dodatkową przestrzeń, bądź też wznoszono nad nimi drewniane kaplice – „domy zmarłych”. Dary na ostatnią drogę to zwykle cenne przedmioty i broń. Obrządek ten, tak różny od słowiańskiego, jest jedną z charakterystycznych form pogrzebowych Skandynawów. Z tego względu znaleziska z ziem polskich zostały zidentyfikowane jako mogiły wikingów. Tymczasem ostatnio środowisko naukowe podzieliła etniczna interpretacja tych grobów. Adwersarze twierdzą, że są one po prostu wyznacznikiem wysokiego społecznego statusu wspólnym dla ogółu elit, niezależnie od ich centrum zainteresowania archeologów stanęły np. Dziekanowice koło Ostrowa Lednickiego. – Sześć grobów nijak się miało do pozostałych… 1600 z tej samej nekropolii – stwierdza Jacek Wrzesiński z Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy. Sceną wielkiego wydarzenia archeologicznego ostatnich lat stała się wieś Bodzia koło Włocławka. – To największe w Europie cmentarzysko z grobami komorowymi. Jest ich aż 49! Pochodzą z końca X lub pierwszej połowy XI w. – wyjaśnia prof. Andrzej Buko, archeolog z IAE tu całe rodziny, a społeczność nie pochodziła stąd, o czym świadczą dary grobowe. Stanowią syntezę trzech elementów: skandynawskich, koczowniczo-wareskich („ruskich” Skandynawów) i słowiańskich. – Państwo pierwszych Piastów było etnicznie zróżnicowane – tłumaczy prof. Buko. – Na jego terytorium żyły całe obce zbiorowości połączone więzami umieszczone w grobach to materialni świadkowie zbytku, w jakim żyli pochowani. Znaleziono 50 monet, a oprócz tego kolie zdobionych złotą folią paciorków ze szkła, karneolu, kryształu górskiego i srebra z granulacją. Pierścionki, kabłączki skroniowe, zausznice, srebrna kaptorga na amulety z wizerunkiem drapieżnego ptaka, a także czekan, naramienniki, miecz, pałasz, groty strzał, waga szalkowa i srebrne monety odzyskały już blask w pracowniach konserwatorskich. Odkrycie z Bodzi, ze względu na jego doniosłość i obawę przed... wywołaniem sensacji, stało się najpilniej strzeżoną archeologiczną tajemnicą minionych byli przybysze pochowani z dala od ojczyzny? Co ich przywiodło na ziemie Słowian? Można się domyślać, że szukali nowych możliwości. Na ziemi Mieszka walczyli oraz handlowali. Mieczem i pieniądzem budowali swą pozycję. Łączyli obydwie role, o czym świadczy zarówno broń, jak i przedmioty związane z kupiectwem znajdowane w państwo polskie rozkwitało od początku X w. – Było ekspansywne, potrzebowało więc walecznej i lojalnej drużyny. Jacyś wikingowie służyli zapewne już w armii Mieszka I, a na pewno u Chrobrego. Z pomocą Kazimierzowi Odnowicielowi przybyli też walczyć z tzw. buntem Miecława wojowie Jarosława Mądrego z Rusi – mówi prof. Leszek Słupecki. Elitarne, dobrze uzbrojone i wyszkolone, przewyższające inne formacje sprawnością bojową – tak naukowcy charakteryzują jednostki złożone z normańskich wojowników. Czy jednak zdominowali oni wczesnopiastowską armię? – Stanowili zapewne jej ważną, ale nie główną część – uważa prof. Słupecki. – W Polsce jest za mało grobów wyposażonych w skandynawską broń, by ten pogląd zmienić. Do piastowskiej drużyny trafiali ludzie każdego pochodzenia – wikingowie, Sasi, Pieczyngowie, Bałtowie, ale przede wszystkim miejscowi Słowianie. Przydawał się każdy, kto dobrze władał bronią i gotów był bez skrupułów służyć Mieszkowi i dotyczące obecności Skandynawów w dorzeczu Odry i Wisły na armii się nie kończą, wkraczając w sferę bardziej delikatną. Kto założył nasze państwo? „Ekstremiści” odpowiadają: wikingowie. „Zrównoważeni” utrzymują, że radę daliśmy sobie sami. Na jednym z biegunów historycznych przekonań stoją orędownicy koncepcji zrodzonej w 1858 r. Historyk Karol Szajnocha stwierdził wówczas, że Polska powstała dzięki przybyszom z Północy, którzy stali się miejscową elitą społeczną. Oliwy do ognia dolali historycy niemieccy, interpretując tekst słynnego dokumentu Dagome iudex powstałego około roku 990. W źródle tym Mieszko I występuje pod imieniem Dago. Niemcy uznali, iż jest ono pochodzenia duńskiego. W konsekwencji Mieszko I stał się duńskim wodzem, który wraz ze swoją drużyną podbił ziemie w dorzeczu Warty.– Polska to nie Ruś – polemizuje prof. Leszek Słupecki. – Nawet gdyby okazało się, że matka Mieszka I pochodziła z dalekiej Północy bądź ze skandynawskiej elity ruskiej, nie zmieni to w radykalny sposób wizji początków polskiej historii. Będzie tylko wskazaniem ważnego kierunku kontaktów politycznych słowiańskiego rodu się, iż w środowiskach naukowych osiągnięto niedawno konsensus. Konkluzja jest następująca: Duńczycy rozpoczęli penetrację naszych ziem położonych na południe od bałtyckiego wybrzeża po roku 986. Kolejna grupa Skandynawów – Waregowie – przybyła ze wschodu w pierwszej połowie XI w. – Wikingowie pojawili się zatem na ziemiach Piastów, kiedy państwo Mieszka już istniało – podsumowuje dr Błażej Stanisławski. Jak nazywali się kapłani Wikingów? W przedchrześcijańskiej Islandii pogańskie świątynie były własnością prywatną i były utrzymywane przez hofgoði or ksiądz Ze świątyni. Jak nazywa się religia Wikingów? Pogaństwo Nordic lub skandynawskie pogaństwo (w Nordic stary: heidindómr) to termin używany do opisania wspólnych tradycji religijnych wśród plemion germańskich, które zamieszkiwały kraje nordyckie przed i podczas chrystianizacji Europy Północnej. Kim byli bogowie Wikingów? Główne bogowie wikingów Thora. Dziś pojawia się w filmach, komiksach, komiksach, a nawet w płatkach zbożowych. ... Odyn. Jak wspomnieliśmy na początku, Odyn był bogiem bogowie, któremu trzeba było oddać hołd. ... Frigg. Jest żoną Odyna i macochą Thora. ... Tyr. ... Freja. ... Loki. Jak modlili się Wikingowie? L Wikingowie Nie mieli „wiary”, nie mieli „religii regulowanej” i, jak się wydaje w ogólnych zarysach – skoro nic nie wskazuje na to, że jest inaczej – nie było też jednolitości w kulcie, ani w obrzędzie, ani w ceremonii, ani w jej ewentualnym duchowieństwo. Co praktykowali Wikingowie? Pokojowi kupcy i miłośnicy miodu pitnego L Wikingowie są dobrze znani z ciągłego grabieży. Jednocześnie jednak wielu z nich żyło spokojnie jako kupcy lub rolnicy, a wiele ekspedycji miało na celu handel wymienny. Jaką religię mają Nordycy? Chrześcijaństwo, od czasu chrystianizacji powstałej między IV a XI wiekiem, jest religia miast nordycki, skandynawowie lub germański (chrześcijaństwo) Nordic, chrześcijaństwo skandynawskie i chrześcijaństwo germańskie) Jakie ofiary ponieśli Wikingowie? Wiele z tych źródeł odpowiada ofiary ludzie dla bogów nordyckich:… Ceremonie były następującego typu: z każdego gatunku żywych stworzeń płci męskiej ofiarowuje się dziewięć głów, a każda para musiała ofiarować ludzką ofiarę, której krwią zwyczajowo łagodziło się gniew bogowie. O co pyta się Odyna? pyta Odyn jego żonie Frigg (bogini małżeństwa i dzikiej natury), matce Baldera, aby wszystkie żywe istoty, wszystkie siły i wszystkie rzeczy we wszechświecie przysięgły, że nie skrzywdzą Baldera.

jak się nazywa wódz wikingów